U niemowląt kupki mają dość rzadką konsystencję, wynika to z przyjmowania płynnych lub półpłynnych pokarmów. Zdarza się też jednak biegunka u niemowlaka, która jest skutkiem wciąż dojrzewającego i rozwijającego się przewodu pokarmowego, w którym często w takim okresie zachodzą zaburzenia.
Biegunka bywa też skutkiem, na przykład ząbkowania. Na tym etapie odporność dzieci spada z powodu wyczerpywania się zapasów przeciwciał otrzymywanych od mamy w czasie ciąży. Istotne jest zatem, by ząbkowania nie traktować jako prostego wytłumaczenia dla potencjalnego wystąpienia poważnej choroby i jako zwykłego zachowania dla tego etapu życia.
Najczęstszą przyczyną biegunek u niemowląt i dzieci są zakażenia wirusowe, zwłaszcza wywołane przez rotawirusy. Innymi wirusami prowadzącymi do nieżytu żołądkowo-jelitowego są norowirusy oraz adenowirusy. Częstymi objawami dodatkowymi w biegunkach wirusowych są wymioty i objawy ze strony układu oddechowego. Oprócz biegunek wirusowych mamy również biegunki bakteryjne. Objawami sugerującymi zakażenie bakteryjne są m.in. wysoka gorączka, obecność krwi w stolcu, ból brzucha i cechy zajęcia ośrodkowego układu nerwowego.
Niebezpiecznym skutkiem biegunki może być odwodnienie organizmu, dlatego priorytetem podczas biegunki jest utrzymanie prawidłowego stanu nawodnienia. Najlepszą miarą stopnia odwodnienia jest relatywny spadek masy ciała w stosunku do wagi przed wystąpieniem zachorowania, zwłaszcza, że w przypadku niemowląt i małych dzieci inne objawy odwodnienia mogą nie być jednoznaczne. Bardzo pomocny personelowi medycznemu jest dokładnie zebrany wywiad dotyczący: ostatnich pomiarów masy ciała dziecka, liczby zużytych pieluszek, ilości oddawanego moczu, wymiotów (częstości i objętości), stolców (objętości i liczby), stanu ogólnego, aktywności, oceny zapadnięcia gałek ocznych, ilości przyjętych płynów oraz temperatury ciała.
Dzieci z objawami nieżytu żołądkowo-jelitowego powinny być dodatkowo pojone od chwili wystąpienia biegunki. Powinno się podawać w zwiększonych ilościach lekko osolone płyny lub najlepiej specjalne doustne płyny nawadniające. Towarzyszące biegunce wymioty nie są przeciwwskazaniem do podjęcia próby nawadniania doustnego, należy jednak wykazać się dużą cierpliwością – zwłaszcza w stosunku do niemowląt – nawadniać płynem o temperaturze pokojowej (ciepłe płyny mogą nasilać wymioty), małymi porcjami, co kilka minut. Należy unikać pojenia dzieci napojami o dużej zawartości cukru i stosowania innych niż zalecane płynów do nawadniania (soków, napojów, herbaty), ponieważ mogą spowodować nawrót biegunki lub jej wydłużenie.
U niemowląt karmionych piersią w czasie biegunki nie należy zmieniać diety, mleko matki jest bardzo wskazane, przy jednoczesnym podawaniu płynów nawadniających.
Rodzice często w przypadku biegunek stosują leki przeciwwymiotne. Choć wynikają z tego pewne korzyści kliniczne, stosowanie takich preparatów nie jest zalecane w postępowaniu rutynowym u dzieci z ostrą biegunką. Mogą one bowiem powodować zatrzymanie płynów i toksyn, a niektóre składniki takich leków wręcz nasilają objawy. Jako terapię wspomagającą można stosować leki o działaniu adsorbującym.
W leczeniu można zastosować probiotyki jako terapię wspomagającą, muszą to jednak być preparaty o dowiedzionej skuteczności, w odpowiednich dawkach i łącznie z nawadnianiem. Z zasady dodatkowe środki, choć mogą wpływać nieznacznie na skrócenie czasu trwania objawów klinicznych (od kilku do kilkunastu godzin) stanowią jedynie leczenie uzupełniające, najistotniejszym elementem postępowania jest nawadnianie doustnym płynem nawadniającym i odpowiednie żywienie.
Choć biegunka u niemowlaków występuje dość często, nie należy jej bagatelizować. Jest kilka niepokojących sygnałów, które mogą wskazywać na konieczność wizyty lekarskiej. Bez wątpienia alarmujące są objawy świadczące o odwodnieniu: zmiana zachowania dziecka (zmniejszona aktywność, apatia, senność, rozdrażnienie), rzadkie lub skąpe oddawanie moczu, płacz bez łez, wzmożone pragnienie, ubytek masy ciała, zapadnięte gałki oczne (dziecko inaczej wygląda, ma „zaostrzone” rysy twarzy), zapadnięte ciemię u niemowląt, suche śluzówki, sucha skóra (fałd skóry na brzuchu można „postawić”, rozprostowuje się powoli). Jeżeli wymienione objawy występują u dziecka, powinno ono zostać zbadane przez lekarza w celu oceny stopnia odwodnienia.
